Inhoud
In en rondom openbare en bedrijfsgebouwen moeten veiligheidsborden zijn aangebracht. Deze geven bezoekers en werknemers informatie die relevant is voor hun veiligheid, bijvoorbeeld waar de nooduitgangen zijn of dat er een rookverbod heerst. Hiervoor worden symbolen gebruikt die zo begrijpelijk en vanzelfsprekend mogelijk zijn. Immers moet in één oogopslag duidelijk worden welk gevaar er dreigt, wat verboden is of juist verplicht. Vooral op het gebied van arbeidsveiligheid is veiligheidssignalering van groot belang, omdat ze helpen ernstige ongevallen of schade aan de gezondheid te voorkomen.
Verschillende categorieën van veiligheidsborden
Veiligheidsborden worden in de volgende categorieën ingedeeld:
- Verbodsborden
- Gebodsborden
- Waarschuwingsborden
- Reddingsborden
- Borden voor brandbestrijdingsmateriaal
In Nederland gelden er wettelijk bindende normen voor het ontwerp en het plaatsen van veiligheidsborden. Deze moeten ervoor zorgen dat de signalering er altijd hetzelfde uitziet en volgens de voorschriften wordt aangebracht. Zo weet u zeker dat alle personen in uw gebouw op de hoogte zijn van de veiligheidsvoorschriften en -risico’s.
Normen voor veiligheidsborden
De Nederlandse en internationale normen op het gebied van veiligheidssignalering zorgen er onder andere voor dat de symbolen overal hetzelfde zijn, zodat ze meteen worden herkend.
De belangrijkste norm in Nederland voor veiligheidssignalering is de NEN 3011. Hierin wordt precies aangegeven welke pictogrammen er moeten worden gebruikt, welke vorm en kleur de borden mogen hebben, en hoe dichtbij ze moeten hangen om goed te kunnen worden gezien. Op haar beurt is de Nederlandse normering gebaseerd op de internationale normen ISO 3864 en ISO 7010.
De belangrijkste eisen voor de vormgeving van veiligheidsborden zijn ook verankerd in de wet, in artikel 8.10 van de Arboregeling. In de bijbehorende bijlage XVIII 1 t/m 3 zijn ook illustraties van de pictogrammen te vinden. Artikel 8.11 gaat over de plaatsing van de borden en bepaalt bijvoorbeeld dat veiligheidssignalering in donkere ruimtes voorzien moet zijn van verlichting.
Al deze normen hebben geen betrekking op de luchtvaart, spoorwegen, zeevaart en dergelijke vormen van verkeer, waarvoor andere veiligheidsborden worden gebruikt.
De verschillende vormen en kleuren van veiligheidsborden
In de bovengenoemde norm NEN 3011 is vastgelegd, welke kleur en vorm de verschillende veiligheidsborden dienen te hebben. Zo is het namelijk meteen duidelijk welk signaal ermee afgegeven wordt.
| Veiligheidsbord | Vorm en kleur | Beispiele |
|---|---|---|
| Verbodsborden – Duiden aan wat verboden is | • Rond • Rode rand • Zwart pictogram op witte achtergrond • Met rode dwarsbalk in een hoek van 45° • Tenminste 35 % van het oppervlak moet rood zijn |  |
| Gebodsborden – Duiden aan wat verplicht is | • Rond • Witte pictogram op blauwe achtergrond • Tenminste 50% procent van het oppervlak moet blauw zijn |  |
| Waarschuwingsborden – Wijzen op mogelijke gevaren en risico’s | • Gelijkzijdige driehoek • Zwart pictogram op gele achtergrond • Zwarte rand • Tenminste 50% procent van het oppervlak moet geel zijn |  |
| Reddingsborden – Duiden aan waar hulp bij noodgevallen te vinden is, evenals vluchtwegen en nooduitgangen | • Vierkant of rechthoekig • Wit pictogram op groene achtergrond • Tenminste 50% procent van het oppervlak moet groen zijn |  |
| Borden voor brandbestrijdingsmiddelen – Laten zien waar brandblussers en dergelijke zich bevinden | • Vierkant of rechthoekig • Wit pictogram op rode achtergrond • Tenminste 50% procent van het oppervlak moet rood zijn |  |
De herkenningsafstand van veiligheidsborden
Behalve de vormgeving van de borden is ook vastgelegd hoe de borden moeten worden geplaatst om optimale zichtbaarheid te garanderen. Daarbij moet u erop letten dat veiligheidsborden slechts tot op zekere afstand goed te zien zijn. Als de borden ook vanaf grotere afstand moeten worden herkend, heeft u grotere veiligheidsborden nodig.
In het volgende overzicht ziet u het verband tussen de grootte van de borden en de maximaal toegestane herkenningsafstand tot de gebruiker:
Ook de lichtomstandigheden spelen een belangrijke rol. Zoals hierboven vermeld, moet veiligheidssignalering in donkere ruimtes voorzien worden van verlichting. Maar ook als er een slechte lichtinval is, kan het zijn dat een bord niet goed zichtbaar is, ook al hangt het in een goed verlichte ruimte en is het groot genoeg. Probeer hierop te letten bij het plaatsen van de signalering. Een veiligheidsbord is pas echt goed zichtbaar, wanneer zowel de vorm, de kleur als het pictogram te allen tijde goed te zien zijn.
Een laatste punt is goed onderhoud. Veiligheidsborden kunnen in de loop der tijd verslijten, vies worden of beschadigd raken en dienen daarom regelmatig te worden gecontroleerd en onderhouden. Viezigheid, sneeuw, en objecten die de zichtbaarheid kunnen belemmeren moeten daarbij worden verwijderd.
Let op: de hier genoemde voorschriften zijn slechts een keuze uit de belangrijkste wettelijke richtlijnen. Voor gedetailleerde informatie verwijzen we u naar de hier weergegeven voorschriften en wetten. Bij de concrete omzetting in uw bedrijf dient u zich bij twijfel tot een deskundige te richten.
Bron afbeelding:
© gettyimages.de – Askolds
Jungheinrich PROFISHOP
