Inhoud
Lithium-ion-accu’s gelden als betrouwbare energiebron voor allerlei verschillende apparaten: van smartphones tot palletwagens en stapelaars. Om ervoor te zorgen dat ze zo lang mogelijk naar behoren functioneren, is niet alleen het correcte opladen van lithium-ion-accu’s belangrijk, maar ook de manier waarop u ze opbergt. In dit artikel kunt u lezen hoe onjuiste opslag tot brand kan leiden, hoe u dat kunt vermijden en hoe u schade aan accu’s kunt voorkomen – zelfs bij langdurige opslag.
Brandgevaar bij de opslag van lithium-ion-accu’s
De voordelen van lithium-ion-accu’s liggen voor de hand: ze zijn enorm krachtig, hebben relatief korte laadcycli en er is geen memory effect bij correct gebruik. Lithium-ion-accu’s mogen overigens niet worden verward met lithium-metaalbatterijen – deze zijn niet oplaadbaar en worden bijvoorbeeld in polshorloges gebruikt.
Hoe groter het vermogen van een lithium-ion-accu, hoe meer accucellen er nodig zijn. Bijgevolg is het brandgevaar groter bij bijzonder krachtige accu’s, die in palletwagens of stapelaars worden gebruikt, dan bij accu’s met minder vermogen. Desondanks is het brandgevaar bij een correcte opslag van lithium-ion-accu’s uiterst gering.
De opslag van lithium-ion-accu’s in vochtige omgevingen, in de buurt van warmtebronnen of brandbare stoffen, of zonder de accupolen af te plakken, kan tot een gevaarlijke brand leiden.De reden hiervoor is de elektrochemische werking van lithium-ion-accu’s, waarbij met name het lithium dat in de accu zit bijzonder reactief is. Het reageert op contact met water en is onstabiel bij hoge temperaturen. Vanaf een celtemperatuur van 70° Celsius kan een zogenaamde thermal runaway optreden: de li-ion-accu begint te branden.
Praktisch advies voor de opslag van lithium-ion-accu’s
Om ervoor te zorgen dat de lithium-ion-accu’s zo lang mogelijk meegaan en om opslagschade of brand te voorkomen, dient u de volgende punten in acht te nemen bij het opslaan van deze energiedragers.
- Kies een koele en droge plaats voor de opslag
Om te uit te sluiten dat de accu’s oververhit raken, moeten ze bewaard worden bij temperaturen tussen 10 en 40 graden Celsius. Kelders, gekoelde ruimtes of koelkasten kunnen dus geschikt zijn –zolang ze droog en vorstvrij zijn.
- Bescherm de accupolen tijdens het bewaren van de lithium-ion-accu
Lithium-ion accu’s moeten worden opgeslagen met beschermde accupolen om kortsluiting te voorkomen. Het is het beste om ze af te plakken of om afdekkapjes te gebruiken. Opslag in het bijbehorende elektrische apparaat beschermt de polen ook en voorkomt tegelijkertijd schade door schokken. Als de accu vast in het apparaat zit, dan moet het apparaat vóór de opslag gecontroleerd worden op lekken, losse kabels en andere beschadigingen. Ook moet de opslaglocatie koel zijn en tegen condenswater beschermd zijn.
- Bescherming tegen mechanische schade
Tijdens de opslag is het van belang dat interne en externe kortsluitingen worden voorkomen. Zorg ervoor dat de lithium-ion-accu’s beschermd zijn tegen schokken en mechanische schade.
- Vermijd hoge temperaturen
Bewaar de li-ion-accu’s niet in omgevingen met een risico op plotselinge of langdurige warmte. De accu’s mogen daarnaast nooit worden blootgesteld aan direct zonlicht.
• Als er geen automatische blussystemen zijn op de opslaglocatie, moeten de accu’s op ten minste 2,5 meter afstand van andere brandbare goederen worden opgeslagen.
• Beschadigde of defecte accu’s moeten worden opgeborgen in daartoe bestemde opslagcontainers voor lithium-ion-accu’s. Voor u overgaat tot het recyclen van de lithium-ion-accu’s, moet u ze op een aparte plaats bewaren.. - Bewaar lithium-ion accu’s half opgeladen
Berg een accu niet op als deze leeg is, maar op een capaciteit van 50 tot 70 procent. Dit voorkomt diepontlading – wat een negatief effect op de prestaties kan hebben, de levensduur kan verkorten en er zelfs toe kan leiden dat de li-ion-accu onbruikbaar wordt.
- Controleer regelmatig de accustand
Vooral voor langdurige opslag van lithium-ion-accu’s moet de accustand regelmatig gecontroleerd worden. In veel gevallen is het verstandig om de accu’s iedere 3 à 4 maanden een beetje op te laden om diepontlading te voorkomen.
- Volg de instructies van de fabrikant
Het is belangrijk dat u de bijgeleverde instructies van de fabrikant raadpleegt en opvolgt voordat u uw accu’s zomaar ergens een tijdje opslaat.
De wet- en regelgeving voor de opslag van lithium-ion-accu’s
In Nederland zijn er de Publicatiereeks Gevaarlijke Stoffen (PGS) 37-1 en 37-2 voor de opslag van lithium-ion-accu’s. Ten eerste richt de PGS 37-1 zich op de opslag van grotere hoeveelheden lithium-ion-accu’s in een bundel. Deze energie-opslagsystemen (EOS) ofwel ‘buurtbatterijen’ worden veel gebruikt om woonwijken en grote evenementen van energie te voorzien.
Ten tweede is er de PGS 37-2, een richtlijn voor de veilige opslag van lithiumhoudende energiedragers. De wettelijke grondslag van de PGS 37-2 wordt gevormd door de Omgevings- en de Arbowet en de Wet veiligheidsregio’s. In de PGS 37-2 staat onder meer aan welke eisen kasten voor gevaarlijke stoffen moeten voldoen. Daarnaast krijgt u ook algemene informatie over een veilige opslag en worden er doelen en bijbehorende maatregelen voor de opslag van lithium-ion-accu’s gepresenteerd. Naast de PGS 37-2 gelden uiteraard de gangbare hoge veiligheidseisen voor de omgang met brandbare gevaarlijke stoffen, die uitgaan van de risico-inventarisatie & -evaluatie (RI&E).
Omdat lithium-ion-accu’s onder de gevaarlijke stoffen vallen, zijn er ook speciale regels voor het vervoer van lithium-ion-accu’s.
Veelgestelde vragen over de opslag van lithium-ion-accu’s
Hoelang u lithium-ion-accu’s kunt bewaren, hangt grotendeels van een correcte opslag af. Vergeleken met bijvoorbeeld nikkel-cadmium-accu’s, waarvan de zelfontlading met 10 tot 15 procent veel groter is, hoeft u aan lithium-ion-accu’s betrekkelijk weinig te doen en kunnen ze lange tijd worden opgeslagen.
Als u de instructies van de fabrikant volgt, kunnen moderne oplaadbare accu’s verscheidene jaren onbeschadigd worden bewaard en vele malen worden opgeladen.
Ook bij moderne lithium-ion-accu’s treedt lichte zelfontlading op, zelfs als ze niet gebruikt worden. Langdurige zelfontlading kan leiden tot een diepontlading, die de accu kan beschadigen of zelfs helemaal verwoesten. Men spreekt van diepontlading wanneer de minimumspanning die de accu nodig heeft, wordt onderschreden, d.w.z. dat de capaciteit van de accu volledig opgebruikt is. De zelfontlading bij de opslag van lithium-ion-accu’s bedraagt normaal gesproken slechts 1 – 3% per jaar. Ook om dit te voorkomen, kunt u het best de instructies van de fabrikant volgen.
Voor een veilige opslag moeten de volgende punten in acht genomen worden:
• Kies een droge plaats
• Vermijd opslagplaatsen met hoge temperaturen of vorst
• Bescherm de polen tegen kortsluiting
• Bewaar li-ion-accu’s niet leeg, maar ongeveer 50 tot 70% opgeladen
• Controleer regelmatig de laadcapaciteit
• Bescherm lithium-ion-accu’s tegen mechanische schade
De juiste opslag van lithium-ion-accu’s is enerzijds van belang voor de accu’s zelf, om hun levensduur te verlengen en hun prestaties te behouden; anderzijds wordt de kans op gevaarlijke branden en beschadigingen zo klein mogelijk gemaakt.
Let op: de hier genoemde voorschriften zijn slechts een keuze uit de belangrijkste wettelijke richtlijnen. Voor gedetailleerde informatie verwijzen we u naar de hier weergegeven voorschriften en wetten. Bij de concrete omzetting in uw bedrijf dient u zich bij twijfel tot een deskundige te richten.
Bron afbeelding:
© gettyimages.de – Fertnig