Chemisch afval volgens de voorschriften afvoeren

Of het nu gaat om productiebedrijven, ambachtelijke ondernemingen of de hobbyschuur: overal waar chemicaliën worden gebruikt, moeten ze volgens de voorschriften worden afgevoerd. Het begrip chemicaliën wordt voor alle stoffen gebruikt die voor een chemische reactie kunnen zorgen. Terwijl dit de bedoeling is bij de toepassing, kan dit in de verkeerde omgeving tot gevaarlijke toestanden leiden – bijvoorbeeld wanneer chemische stoffen in het grondwater terechtkomen. Chemisch afval moet daarom altijd op de juiste manier worden opgeslagen en vervolgens worden afgevoerd naar de milieustraat of worden opgehaald door een gespecialiseerd bedrijf.

Voor het afvoeren van chemicaliën is er Nederlandse wetgeving en zijn er Europese richtlijnen, waaraan zowel industriële bedrijven als particuliere huishoudens zich strikt moeten houden: potentieel gevaarlijke stoffen mogen onder geen beding bij het normale huis- of bedrijfsafval terechtkomen.  

Wet- en regelgeving voor het afvoeren van chemisch afval

Het wettelijke kader voor het afvoeren van chemicaliën en andere gevaarlijke stoffen is in Nederland opgebouwd uit de volgende wetten en verordeningen:

• Wet milieubeheer: deze wet omvat alle beleidsplannen op het gebied van milieu en dient zowel ter voorkoming van milieuproblemen als voor de bescherming van het milieu.
• Publicatiereeks Gevaarlijke Stoffen (PGS): hierin vindt u alle belangrijke richtlijnen voor het produceren, gebruiken, opslaan en vervoeren van gevaarlijke stoffen.
• Kaderrichtlijn betreffende afvalstoffen: deze richtlijn vormt de basis voor alle Europese wetgeving voor afval.
• Landelijk Afvalbeheerplan: hierin staat alles over de organisatie en de doelstellingen van het nationale afvalbeleid. In het Landelijk Afvalbeheerplan vindt u ook informatie over hoe u afval in uw bedrijf moet scheiden.
• Europese Chemicaliënverordening REACH: deze verordening is een standaardisering van de verschillende chemicaliënwetgevingen in Europa en fungeert tevens als kennisdatabank voor de gevaren en risico’s van chemische stoffen. REACH staat voor de Registratie, Evaluatie, Autorisatie en restrictie van Chemische stoffen.

Hoe voert u chemicaliën op de juiste manier af?

Chemicaliën, zoals zuren of logen, komen in de meest uiteenlopende producten voor. Denk bijvoorbeeld aan verf, lak, speciaal reinigingsmiddel of oplosmiddel, maar ze komen ook in onbewerkte vorm voor. Een groot deel van deze stoffen vergt zowel tijdens het gebruik als bij het afvoeren de grootst mogelijke voorzichtigheid. Chemische stoffen zijn hierbij in te delen in drie groepen:

• Licht ontvlambare en/of explosieve chemicaliën: bijv. lak, oplosmiddel en olie
• Vaste of vloeibare bijtende stoffen: bijv. natriumperoxide, chloor, bijtende soda, ongebluste kalk, fosforzuur, salpeterzuur, natronloog en zwaveldioxide
• Milieugevaarlijke stoffen: bijv. zwaveltrioxide, chloroform en zware metalen, zoals lood en kwik

Om ervoor te zorgen dat u chemisch afval op de juiste manier afvoert naar de milieustraat of aanbiedt aan een afvalverwerker, moet het eerst correct van het andere afval worden gescheiden. Op die manier weet u niet alleen zeker dat al het afval kan worden verwerkt of gerecycled volgens de voorschriften van het Landelijk Afvalbeheerplan, maar ook dat er zich tijdens de opslag geen gevaarlijke reacties kunnen voordoen met rookontwikkeling, brand of zelfs explosies tot gevolg.   

Daarom is het zowel bij het afvoeren van chemicaliën in industriële bedrijven als laboratoria belangrijk om allereerst de juiste opslag van chemisch afval te kiezen. Het gaat hier onder meer om brandwerende containers voor licht ontvlambare stoffen of speciale vaten voor zuren en logen. Welke containers of kasten geschikt zijn voor de (tijdelijke) opslag van specifieke chemische stoffen staat in de richtlijnen van de PGS. Gespecialiseerde afvalbedrijven kunnen u hier tevens van advies én opslagmogelijkheden voorzien.

Chemische stoffen afvoeren in bedrijven

Industriële bedrijven en onderzoeks- of testlaboratoria waarin grote hoeveelheden aan chemicaliën worden gebruikt en waar veel chemisch afval ontstaat, sluiten meestal een contract af met een bedrijf dat gespecialiseerd is in de verwerking van chemisch of gevaarlijk afval. Deze gecertificeerde ondernemingen stellen de juiste inzamel- en opslagmiddelen ter beschikking, zoals speciale containers voor chemisch afval. Deze worden met regelmatige intervallen opgehaald of geleegd. In dit geval is de dienstverlener verantwoordelijk voor de professionele inzameling en verwerking van de chemicaliën. Desondanks moet u binnen uw bedrijf voor een veilige opslagplek en een eenduidige labeling van het chemische afval zorgen.

Bij de opslag moet u aan de volgende eisen voldoen:

• De ruimte moet goed geventileerd zijn en een ondoordringbare, makkelijk schoon te maken vloercoating hebben
• Er moeten lek- en opvangbakken voor giftige vloeistoffen beschikbaar zijn
• De ruimte moet voorzien zijn van de bijpassende veiligheidsvoorschriften en gevaarsymbolen
• De afvalbakken, vaten en containers moeten gelabeld zijn met de correcte gevaarsymbolen

Chemicaliën in een particulier huishouden

In een particulier huishouden komt chemisch afval eigenlijk alleen in kleine hoeveelheden voor. Daarom hoeven particulieren niet te voldoen aan de strenge opslag- en labelvoorschriften. Desondanks moeten ze er wel voor zorgen dat gevaarlijke stoffen veilig worden bewaard en geen potentieel gevaar kunnen vormen voor het huishouden, de omgeving of het milieu.

Als u als particulier klein chemisch afval (KCA) wilt inleveren, dan kunt u dat als volgt doen:

• KCA kunt u inleveren bij de plaatselijke milieustraat en in veel gemeenten wordt het aantal keer per jaar opgehaald. U moet het dan in een gesloten chemobak aanbieden.
• Batterijen kunt u vaak bij de supermarkt in een daarvoor bestemde ton kwijt

Bepaalde chemische producten kunt u inleveren bij het bedrijf waar u ze vandaan heeft. Zo kunt u bijvoorbeeld medicijnen waarvan de houdbaarheidsdatum is verstreken bij de apotheek afgeven.

Veelgestelde vragen over chemisch afval afvoeren

Let op: de hier genoemde voorschriften zijn slechts een keuze uit de belangrijkste wettelijke richtlijnen. Voor gedetailleerde informatie verwijzen we u naar de hier weergegeven voorschriften en wetten. Bij de concrete omzetting in uw bedrijf dient u zich bij twijfel tot een deskundige te richten.

Bron afbeelding:
© gettyimages.de – endopack