Inhoud
U kent het wel: u moet door een tegel boren en bent er bijna doorheen – en plotseling hoort u een krakend geluid en splijt de tegel in meerdere stukken. Om dit te voorkomen, kunt u hier lezen hoe u kunt boren in tegels van keramiek en porselein. Met de juiste techniek en het juiste materieel hoeft u zich geen zorgen te maken dat de tegels barsten – lees de instructies in dit artikel en boren in tegels is een fluitje van een cent. Verder kunt u hier lezen hoe u kleine foutjes kunt herstellen, en welke handige alternatieven er zijn als u het boren in tegels wilt vermijden.
Wat u moet weten voordat u in tegels gaat boren
Als u reparaties of renovatiewerkzaamheden uitvoert, zult u waarschijnlijk vroeg of laat in tegels moeten boren. Veel doe-het-zelvers schrikken hiervoor terug uit angst de tegels te beschadigen, want dat gebeurt betrekkelijk snel. Dat komt niet alleen door de verkeerde techniek, maar vaak ook door het gebruik van de verkeerde boor. Voordat u met het eigenlijke boren begint, is het verstandig om een paar voorbereidende maatregelen te treffen.
De juiste boor kiezen
Welke boor u moet gebruiken, hangt vooral af van de hardheid van uw tegels. Deze wordt gemeten aan de hand van de schaal van Mohs: tegels hebben een waarde van 1 (zacht) tot 10 (zeer hard) die aangeeft hoe gemakkelijk het oppervlak bekrast kan worden met een puntig, metalen voorwerp. Hoe hoger de hardheidsgraad, hoe robuuster de boor moet zijn. Voor tegels worden vaak diamantboren of -boorkronen gebruikt. Aangezien diamant zelf de hoogste hardheidsgraad van 10 heeft, kunt u een diamantboorkop goed gebruiken om in porselein te boren, dat doorgaans een hardheidsgraad van ongeveer 8 heeft.
Boren verschillen echter niet alleen qua hardheid, ook qua vorm.
- Tegelboren: deze boren zijn erg hard en hebben een cilindrische boorpunt die ofwel vlak is, ofwel gevormd is als een boorkroon. Boorkoppen van gehard metaal zijn geschikt voor het boren in tegels tot een hardheid van 4. Voor hardere tegels kunt u diamantboren gebruiken.
- Glasboren: deze boren zijn geschikt voor tegels tot hardheidsgraad 3. Glasboren hebben een puntig uiteinde, dat extra gehard en geslepen is. Dat maakt het gemakkelijker om de boor in de juiste positie te houden bij het boren in tegels.
- Betonboren: u kunt in tegels die minder hard zijn ook boren met een gewone, spiraalvormige betonboor. Dit heeft als voordeel dat u de boor niet hoeft te verwisselen als u door de tegel heen wilt boren en dieper in de muur wilt doordringen. U moet echter erg voorzichtig zijn om te voorkomen dat de tegels en de boor beschadigd worden, en daarom is deze methode meer geschikt voor professionals.
Behalve het type en de kwaliteit van het gereedschap spelen ook de druk en het toerental een doorslaggevende rol. Probeer zo weinig mogelijk druk uit te oefenen en stel een laag toerental in om niet te veel wrijvingswarmte op te wekken. Het koelen van de boor is ook belangrijk, zodat deze niet te snel slijt. Er zijn zelfkoelende tegelboormachines met koelwas of waterreservoirs verkrijgbaar, maar die heeft nu niet per se nodig: het is voldoende wanneer u in kleine stapjes te werk gaat en de boor steeds afkoelt door deze in een bakje water te houden.
Het is het veiligst om eerst door de tegel te boren met de glas- of diamantboor en dan over te schakelen op een betonboor om het gat dieper te maken.
Gereedschap en accessoires
Om in tegels te boren hebt u behalve een geschikte boormachine het volgende nodig:
- Leidingzoeker om er zeker van te zijn dat u niet in een stroomleiding boort
- Potlood om het boorgat te markeren
- Centerpons of spijker om het gat aan te ponsen
- Schildertape of doorzichtig plakband
- Kommetje of spuitfles met koud water om de boor te koelen
Boren in tegels: instructies in 6 stappen
- Het boorgat markeren
Ga eerst met een leidingzoeker na of er stroom- of waterleidingen in de buurt van de boorplaats zijn waar u per ongeluk in zou kunnen boren. Markeer dan de boorplek met een potlood en maak voorzichtig een klein putje op deze plek met een centerpons of spijker. Gebruik, indien mogelijk, geen hamer. Zelfs een iets te harde klap kan het oppervlak van de tegel doen barsten of afbrokkelen. Als u een boorkroon gebruikt, is ponsen niet nodig.
- Rondom het boorgat afplakken
Plak twee stroken schilderstape of doorzichtig plakband, ongeveer vier centimeter breed, kruislings over het geponste gat. Daarbij is het natuurlijk van belang dat u de markering er doorheen kunt zien. De tape geeft de boormachine extra grip en voorkomt tegelijkertijd dat er tijdens het boren delen van de tegel afsplinteren aan de rand van het boorgat.
- De eventuele slagfunctie van de boormachine uitzetten
Als u een slagboormachine gebruikt, zorg er dan voor dat u de slagfunctie uitschakelt voordat u in de tegel boort om te voorkomen dat de tegel toch onnodig barst.
- In de tegel boren
Zet de boormachine op de gemarkeerde plaats en boor langzaam in de tegel. Let erop dat u niet te veel druk uitoefent en dat het toerental laag is ingesteld. Als u geen gekoelde boor gebruikt, controleer dan regelmatig of de boor verkleurt. Dit is een teken van oververhitting. Neem in dat geval een korte pauze en koel de boor met water.
- Door de tegel heen boren
Ga door met boren en afkoelen om volledig door de tegel heen te komen. Zodra de weerstand en het boorgeluid veranderen, bent u er doorheen. Als u een dieper gat wilt maken, is het nu tijd om over te schakelen op de betonboor. U kunt ook de eventuele slagboorfunctie weer aanzetten.
- Het boorgat schoonmaken
Verwijder ten slotte de tape en gebruik een stofzuiger om het boorgat vrij te maken van boorstof.
Boorfouten corrigeren
Zelfs wanneer u de perfecte uitrusting hebt en uiterst voorzichtig te werk gaat, kan het boren in tegels lastig zijn, zelfs voor professionals. Hieronder twee veelgemaakte fouten en hoe u ze kunt corrigeren:
- Vaak breken er kleine splinters van het geglazuurde tegeloppervlak af rondom het boorgat, omdat de druk te groot is bij het boren. Dit soort oneffenheden kunnen echter goed gerepareerd worden. Smeer een vulmiddel dat geschikt is voor tegels op de betroffen plek en ga dan met een spachtelmes over het oppervlak om de overtollige massa te verwijderen en een gelijkmatig, glad oppervlak te creëren. Als het mengsel uitgehard is, wrijft u de tegel op met fijn schuurpapier. U kunt tot slot gekleurde lakspray in de juiste kleur gebruiken, zodat u er niets meer van ziet.
- De situatie is anders als een scheur door de hele tegel loopt. Ook hier kunt u vulmiddel gebruiken, maar de scheur zal nog steeds zichtbaar zijn. U heeft twee mogelijkheden:
- U vervangt de tegel en zet een nieuwe. Met het juiste gereedschap voor tegelzetters en een beetje handigheid is dit niet moeilijk. Afgezien van hoe het eruit ziet, is het vervangen van gebroken tegels alleen strikt noodzakelijk in vochtige kamers, omdat er vocht door de barst kan dringen.
- Als u de tegel niet wilt vervangen, is uw enige optie om u bij de oneffenheid neer te leggen. In dat geval kunt u vulmiddel gebruiken en zal de scheur een beetje zichtbaar blijven.
Alternatieven voor het boren in tegels
Afhankelijk van het doel kunt u het boren in tegels ook helemaal vermijden. Om handdoekhaken, kapstokken of wandplanken te bevestigen, kunt u dubbelzijdig montageband of montagelijm gebruiken. Bedenk echter dat het in de badkamer vaak erg nat wordt, dus gebruik alleen waterbestendige lijm.
Lijmen is voor het ophangen van wandplanken of spiegelkasten niet altijd een goed idee: soms kunt u er niet omheen om schroeven en pluggen te gebruiken. Mits de diameter van de pluggen niet al te groot is, kunt u ook gewoon in de tegelvoegen boren. Als u de pluggen weer wilt verwijderen, kunt u de boorgaten daarna gemakkelijk weer met vulmiddel dichtmaken, en dan zijn ze vrijwel onzichtbaar. Dat is een groot voordeel, vooral in huurwoningen waar u van de huisbaas niet in tegels mag boren.
Veelgestelde vragen over boren in tegels
Welke boor u moet gebruiken, hangt vooral af van de hardheid van de tegels. Hoe hoger de hardheidsgraad, hoe robuuster de boor moet zijn. Diamantboren of -boorkronen zijn voor tegels een populaire keus. Kies uit de volgende boren:
• Tegelboren: zijn bijzonder hard en hebben een cilindrische boorpunt van metaal (voor keramische tegels met een hardheidsgraad tot 8) of diamant (voor hardere tegels).
• Glasboren: lopen toe in een punt, die extra hard is. Dat maakt het makkelijker om de boor in de juiste positie te houden.
• Betonboren: hebben het voordeel dat u de boor niet hoeft te verwisselen als u het gat dieper wilt maken. Bij het gebruik van betonboren voor het boren in tegels is extra voorzichtigheid geboden.
• De juiste boor voor de hardheid en het materiaal van uw tegels
• Leidingzoeker om te voorkomen dat u in een leiding boort
• Potlood en centerpons of spijker om de boorplek te markeren
• Afplaktape of doorzichtig plakband om de boor op zijn plaats te houden
• Kommetje of spuitfles met koud water om de boor af te koelen
Welke pluggen u moet nemen, hangt niet af van de tegels, maar van de muur achter de tegels. Bij het boren komt er stof uit de muur. Aan de kleur van het stof kunt u zien of de muur uit baksteen, beton, zandsteen of een ander materiaal bestaat. Op basis daarvan bepaalt u welke pluggen u kiest. Als er een holle ruimte achter de muur zit, zorgen speciale hollewandpluggen voor een stevige verankering.
Bron afbeelding:
© gettyimages.de – photovs